Tak uważają naukowcy z Poznania, którzy utworzyli Centrum Badań nad Traumą i Kryzysami Życiowymi. Przeprowadzą badania z udziałem osób, które m.in. brały udział w wypadku czy katastrofie, przeżyły diagnozę ciężkiej choroby czy śmierć bliskiej osoby. Chcą odpowiedzieć na pytanie: od czego zależy to, że nawet bardzo trudne przeżycia mogą prowadzić do rozwoju osobowości?

Centrum Badań nad Traumą i Kryzysami Życiowymi powstało w strukturze Wydziału Zamiejscowego Uniwersytetu SWPS w Poznaniu. Kierownikiem ośrodka jest dr Mariusz Zięba, adiunkt tej uczelni, W zespole znalazły się także dr Izabela Kaźmierczak, dr Katarzyna Markowska-Regulska i mgr Marta Boczkowska.

Oprócz działalności naukowo-badawczej ośrodek będzie wspierał terapeutów w pracy z osobami, które doświadczyły trudnych sytuacji życiowych. Główną grupą docelową działań są praktycy – psychoterapeuci – psychologowie zdrowia, psychiatrzy czy psychoonkolodzy. To dla nich ośrodek będzie oferował warsztaty, konsultacje oraz materiały edukacyjne i informacyjne. Co więcej, w ośrodku praktycy dowiedzą się, jakie są efektywne metody pracy z pacjentem, który przeżył traumę i próbuje się dostosować do wymogów nowej sytuacji, m.in. w jaki sposób prowadzić terapię, by nie tylko ograniczać negatywne konsekwencje kryzysów życiowych, ale też wspierać rozwój pacjentów.

Trauma drogą do pozytywnej przemiany

Badacze z Poznania dążą do tego, aby zgłębić proces rozwoju osobowości po traumatycznym wydarzeniu – wypadku, śmierci czy utracie zdrowia. Ich zdaniem konsekwencje traumy nie muszą być złe, choć dla wielu znaczenie słowa „trauma” zdaje się być oczywiste.

– Słowo „trauma” jest różnie rozumiane, a najczęściej inaczej, niż my, naukowcy, chcielibyśmy, aby było. Zamiast o „przeżyciu traumy” chcemy mówić o przeżyciu wydarzenia, które podważyło dotychczasowe schematy, doprowadziło do zmiany przekonań, postawy, postrzegania siebie i świata. To jest nowe ujęcie, które chcemy promować – mówi dr Mariusz Zięba.

Naukowiec zwraca uwagę na znaczenie narracji w procesie odbudowy sensu życia.

– Narracja to ujmowanie swoich doświadczeń i ich konsekwencji w opowieść. Siebie stawiamy w centrum tej historii. Ten zabieg pozwala spojrzeć na sprawy z nowej perspektywy. Dzięki temu może przynieść owocne i trwałe rozwiązanie problemu z postrzeganiem siebie i świata – tłumaczy dr Mariusz Zięba, kierownik ośrodka.

Nabór pacjentów do projektu naukowego

Naukowcy rozpoczynają kolejny projekt badawczy, do udziału w którym zapraszają osoby, które na skutek kryzysu życiowego zdecydowały się na udział w terapii, a konkretnie terapii poznawczo-behawioralnej – jedynej, której skuteczność zostało udowodnione naukowo. Więcej informacji na temat tego projektu znajduje się na stronie www.potraumie.pl/projekty.

Nowa metodologia to nowa jakość badań

– Dotychczas prowadzone badania nad traumą i jej konsekwencjami nie dają pełnego obrazu sytuacji i procesów zachodzących w życiu osób po traumatycznych doświadczeniach. Dzięki nowemu podejściu i prowadzeniu badań w schemacie podłużnym można obserwować zmiany w psychice pacjentów tak, by uchwycić cały proces transformacji wraz z poszczególnymi czynnikami, które na ten proces wpływają w czasie – tłumaczy dr Mariusz Zięba. To innowacyjne podejście polskich badaczy do badań nad zdrowiem psychicznym. W tych ramach realizowany jest pięcioletni projekt „Poszukiwanie znaczenia i sensu życia oraz wzrost osobowy w następstwie traumy: badania prospektywne” finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki w konkursie grantowym Sonata Bis.

Więcej informacji o Centrum można znaleźć na stronie www.potraumie.pl.

Tekst prezentuje wyniki badań naukowych, które popularyzujemy w ramach działań PR dla uczelni. To przykład, jak popularyzować nauki humanistyczno-społeczne oraz jak popularyzować granty naukowe.