Polskie instytucje naukowe i firmy zacieśniły współpracę, aby osiągnąć sukces komercyjny w technologiach grafenowych. W tym tygodniu podczas konferencji Graphene Week wspólnie prezentują prototypy urządzeń wykorzystujących grafen.

– Mamy potencjał, który umożliwia nam udział w światowym wyścigu o komercjalizację tego nowego materiału – mówią.

Podczas Graphene Week, międzynarodowej konferencji o grafenie odbywającej się właśnie w Warszawie, rozpoczęła działalność inicjatywa Graphene in Poland. Tworzą ją: Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych (ITME), Politechnika Łódzka, Politechnika Warszawska, Wydziały Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Łódzkiego, firmy Nano Carbon, Advanced Graphene Products (AGP) i SECO/WARWICK. – Inicjatywa została powołana przez środowisko naukowo-badawcze we współpracy z sektorem przemysłowym w celu komercyjnego wykorzystania polskich osiągnięć naukowych – mówi dr inż. Włodzimierz Strupiński z ITME.

Grafen, czyli jednoatomowa warstwa węgla, wykazuje szereg właściwości niewystępujących łącznie w jakimkolwiek innym materiale. Jest niezwykle wytrzymały, elastyczny, przezroczysty, przewodzi ciepło i prąd, ale może być też izolatorem. Jego zastosowanie bada się w wielu dziedzinach. Może posłużyć m.in. do skonstruowania elastycznych smartfonów, wydajniejszych ogniw słonecznych, superczułych detektorów gazów i opracowania nowatorskich terapii antynowotworowych. – Grafen zapoczątkował nową epokę technologii materiałów dwuwymiarowych, a Polska jako jeden z liderów w tej dziedzinie wyznacza kierunki innowacyjnego rozwoju – mówi dr Strupiński.

– Pierwszym wspólnym działaniem inicjatywy jest polska strefa wystawiennicza w trakcie Graphene Week, w której pokazujemy prototypy urządzeń grafenowych – mówi prof. dr hab. Katarzyna Pietrzak, zastępca dyrektora ds. naukowych w ITME.

Graphene Week to najważniejsza na świecie konferencja naukowa o grafenie organizowana w ramach Graphene Flagship – największego unijnego programu badawczego w historii. Polska została poproszona o przygotowanie tegorocznej edycji wydarzenia w uznaniu wkładu w badania nad grafenem.

Czym mogą pochwalić się polskie wiodące instytucje badające grafen?

Naukowcy z ITME wynaleźli unikalną metodę produkcji grafenu na węgliku krzemu. Potrafią także pokryć grafenem warstwę germanu. Obydwie technologie mogą zrewolucjonizować elektronikę. ITME udało się też pokryć nowym materiałem arkusz miedzi o rozmiarach przemysłowych, a więc 50 cm x 50 cm, co jest dokonaniem na skalę światową. Co więcej, pracownicy ITME zbudowali szybę grzejącą z warstwą grafenu oraz pierwszy na świecie, gotowy do sprzedaży grafenowy czujnik pola magnetycznego.

Politechnika Łódzka opracowała niepowtarzalny grafen wielkopowierzchniowy HSMG ® (High Strength Metallurgical Graphene ®), czyli wytwarzany na ciekłym metalu. Uczelnia razem z SECO/WARWICK stworzyła też GraphRoll. Ten materiał umożliwi skonstruowanie baków na paliwo dla samochodów o napędzie wodorowym, które będą zabezpieczone przed eksplozją.

Z kolei Politechnika Warszawska rozwija działalność Laboratorium Grafenowego. Pracuje w nim nad znacznym obniżeniem kosztów otrzymywania grafenu. Uczelnia we współpracy m.in. z ITME opracowała także z wykorzystaniem grafenu: inteligentne materiały do filtracji wody pitnej, pasty przewodzące i atramenty do druku, bezprzewodowy czujnik glukozy, rezystywny czujnik ciśnienia oraz elastyczny wyświetlacz dla elektroniki.

– Wyróżniamy się różnorodnością technologii, skalą produkcji i jakością na najwyższym poziomie. Pod tym względem dorównujemy światowej czołówce – podsumowuje prof. dr hab. inż. Piotr Kula, prorektor ds. innowacji na Politechnice Łódzkiej.

Celem Graphene in Poland jest komercjalizacja grafenu

W ramach inicjatywy Graphene in Poland firmy Nano Carbon i Advanced Graphene Products – spółka spin-off Politechniki Łódzkiej – zajmą się komercjalizacją wyników polskich badań. AGP ma w planach m.in. wprowadzenie na rynek komponentów grafenowych do kompozytów dla branży lotniczej i motoryzacyjnej. Obydwie firmy wesprze SECO/WARWICK, producent urządzeń Graphmaster do wytwarzania grafenu wielkoformatowego.

– W grafen inwestują już największe firmy na świecie, ale ten rynek jest jeszcze bardzo młody. Polska ma wciąż szansę znaleźć na nim niszę we współpracy z biznesem – mówi prof. dr hab. Mariusz Zdrojek z Politechniki Warszawskiej.

Tekst prezentuje projekt, który promujemy w ramach działań PR dla edukacji i szkolnictwa wyższego (w tym naukowców).